فرزکاری با استفاده از ابزار اور فرز اصطلاحا به کارهایی از قبیل برش سریع، لبه زنی و فرم دادن به چوب، فلز، پلاستیک و… گفته می‌شود که در این بخش به صورت مفصل به معرفی هریک می‌پردازیم. همراه ما باشید.
ابزار اور فرز
ابزار اور فرز برای ایجاد طرحهای زیبا و متنوع روی چوب و ایجاد جلوه و ظاهر خوب و درست کردن شیار، سوراخهای عمیق و و اتصالات در نجاری(مخصوصا کابینت سازی) و سایر کسب و کارهای مرتبط با صنایع چوب مانند منبت کاری، معرق کاری و … یکی از پرکاربردترین ابزارهاست.
اجزای اور فرز
- صفحه تخت
- شفت دوار
- مته یا تیغ فرز(مهم ترین جزء)
انواع مته فرز یا تیغ اور فرز
انتخاب مته یا تیغ اور فرز در کنار مهارت و تجربه کافی می‌تواند یک کار اصولی و با کیفیت را تضمین کند.
تیغ اور فرز یا مته فرز برای ایجاد شیار، برش، فرم دادن، پرداخت، ایجاد اتصالات نر و ماده بین دو قطعه، خالی کردن جای لولا و سوراخکاری کاربرد دارد.
ابزار اور فرز یکی از متنوع ترین نوع ابزارها است. در حال حاضر بیش از 900 مدل و فرم از مته اور فرز در بازار ایران موجود است ولی باز بعضا برخی از اساتید مجرب تیغ مورد نظر خود را در بین این همه تنوع و مدل پیدا نکرده و اقدام به سفارش تولید می‌کنند.
انواع مته‌های اور فرز بر اساس جنس
- تیغ اور فرز از جنس فولاد تند بر HSS (High-speed steel) : قابل استفاده بر روی چوب‌های نرم
- تیغ اور فرز از جنس فولاد تند بر لبه کاربیدی TCT (Tungsten Carbide Titanium): تولید این مته‌ها بر اساس ترکیب تنگستن به صورت پودری با کاربید است.
تیغ کاربیدی مقاومت دوام بیشتری داشته و از لحاظ قدرت نیز برنده تر است و بالطبع قیمت بالاتری نیز دارد.
انواع مته اور فرز بر اساس نوع عملیات
- مته اور فرز افقی: همانطور که از اسمش پیداست از کنار قطعه وارد کار می‌شود و به صورت طولی در سطح قطعه کار می‌کند.مته فرز افقی روی بدنه خود سگمنت دارد.
- مته اور فرز عمودی نفوذی: این تیغه با مته به طور عمودی و از بالای قطعه نفوذ کرده و شروع به کار می‌کند.
انواع مته فرز بر اساس وجود یا عدم وجود بلبرینگ
- مته بلبرینگ دار: مته بلبرینگ دار برای کارهای تولیدی کم و سبک به کار برده می‌شود و روی ابزار اور فرز دستی یا میزی بسته می‌شود. بلبرینگ در این اور فرزها نقش راهنما را دارد، بلبرینگ در قسمت انتهای تیغه روی لبه‌ی قطعه کار به حرکت در می آید و تیغه را به سمت جلو هدایت می‌کند.
- مته بدون بلبرینگ: مته‌های بدون بلبرینگ معمولا در دستگاه سی ان سی و به کمک نرم افزارهای اختصاصی و کامپیوتر کار می‌کند.
انواع مته فرز بر اساس شکل و فرم کار
- مته فرز کپی تراش: این مته‌ها برای شکل‌دادن به لبه‌های چوب کاربرد دارند. (مته‌های کپی تراش دارای بلبرینگ هستند)
- مته فرز شیار زن: این مته‌ها همانطور که از نامشان پیداست برای ایجاد شیار برای خالی کردنِ چوب و اجرای اتصالات مختلف مورد استفاده قرار می‌گیرند. (مته‌های شیارزن بدون بلبرینگ هستند)
2 مولفه در مته شیارزن موجود است: عرض شیار که از 1.5 میلی‌متر تا 6 میلی‌متر متغیر است و توسط ضخامت دندانه مشخص می‌شود. عمق شیار که به فاصله‌ی بین بلبرینگ تا دندانه مته بستگی دارد.
پرکاربردترین سایزهای مته‌های شیارزن 6، 12 و 20 میلیمتری است. از این تیغه می‌توانید برای ایجاد فاق پله‌ای، دادو و شیارهای دیگر روی چوب مورد استفاده قرار میگیرد.
- مته اور فرز بانکی: این مته برای گرد کردن لبه‌های تیز کاربرد دارد. مثلا لبه‌های میز، قفسه، صندلی و …پرکاربردترین سایز مته‌های اور فرز بانکی سایزهای 6 و 10 میلی متری است.
- مته اور فرز پروفیل: این مته برای ایجاد لبه‌های تزئینی کلاسیک در لبه‌های میز، قاب عکس، پلکان عمودی و … کاربرد دارد و محبوب‌ترین سایز این مته‌ها سایز 6 میلی متری است.
- مته اور فرز عکس بانکی: این مته همانطور که از نامش مشخص است کاری برعکس مته اور فرز بانکی انجام می‌دهد. مته ابزار اور فرز عکس بانکی به جای گرد کردن لبه ها، یک فرورفتگی مقعر و دارای انحنا در لبه‌ها ایجاد می‌کند و در ساخت پایه‌های مبلمان، درهای کابینت و … کاربردی است. پر کاربردترین سایز این مته‌ها سایزهای 6 و 10 میلی متری است.
- مته اور فرز دو راهه: این مته برای ایجاد اتصال پله ای کاربرد دارد. برای اتصال دندانه ای به شکل L لاتین که با چوب دیگری در زاویه عمود چفت می‌شود استفاده از این مته‌ها از آسان‌ترین راه‌ها است. پر کاربردترین سایز این مته‌ها سایزهای 10 و 12 میلی متری است.
- مته اور فرز پرداخت: این مته سطوح برآمده را پرداخت و با لایه ی زیرین یکدست می‌کند. پرکاربردترین سایز این مته‌ها سایز 12 میلی متری است.
- مته اور فرز پخ 45 درجه: این مته در لبه چوب برشی اریب در زاویه 45 درجه ایجاد می‌کند که برش پخ نامیده می‌شود. این مته‌ها 2 کاربرد دارند : یکی برای ایجاد شیارهای V شکل بین چوبها ( وقتی دو برش پخ به هم میرسند شیار V تشکیل می‌شود) / دومی برای حذف کردن گوشه‌های مکعب مانند و تیز صنایع چوبی.
- مته فرز شیار انگشتی: این مته برای ایجاد شیارهای با انتهای منحنی برای ایجاد شیارهای تزئینی عمودی مخصوصا در ستون‌ها و پلکان‌ها کاربردی است. پرکاربردترین سایز این مته‌ها سایز 6 میلی متری است.(این مته بدون بلبرینگ است)
- مته فرز V شکل: این مته برای ایجاد شیارهای V شکل در پایه‌های میز و مبل‌ها، درهای کابینت‌ها و … مورد استفاده قرار میگیرد. پرکاربردترین سایز این مته‌ها سایز12 میلیمتری با زاویه برش 90 درجه است.
- و …
کارهایی که با مته اور فرز می‌توان انجام داد
- شکل دادن به لبه‌های وسایل چوبی: لبه وسایل ساخته شده از چوبها اغلب روی ظاهر کار اثر دارند. شکل دادن به لبه وسایل ساخته شده از چوب زیبایی کارها را چند برابر می‌کند. با اور فرز می‌توان لبه کارها را به شکل دلخواه درآورد
- از بین بردن عیوب ظاهری چوب مانند شکاف‌ها
- امکان کوتاه کردن لمینیت و ونیر
- ایجاد برش برای اتصال‌های چوبی در نجاری مانند دادو (Dado)، دم چلچله (Dovetail)، فاق پله‌ای (Rabbet)، کام و زبانه (Mortise-and-Tenon)، شیار و زبانه (Tongue-and-Groove)
- ایجاد طرحهای متقارن در مبلمان‌ها، ایجاد تزئینات کلاسیک و برش‌ها و شیارهای دقیق
خرید ابزار مته اور فرز
هنگام خرید ابزار اور فرز به موارد زیر توجه کنید:(به حروف بزرگ وکوچک انگلیسی توجه ویژه داشته باشید.)
علامت اختصاری D که بیانگر قطر مته است.
علامت اختصاری h که بیانگر کارگیر است.
علامت اختصاری d که بیانگر اندازه شف است.
علامت اختصاری R1 و R2 که بیانگر شعاع انحنا و درجه زاویه است.
نحوه نگهداری از مته‌های اور فرز
هر ابزاری برای داشتن بیشترین بازدهی و طول عمر مفید نیاز به نگهداری اصولی دارد، در این مورد نیز:
- نحوه صحیح و اصولی کار کردن با مته‌ها را بلد باشید.
- حتما پس از استفاده از مته‌ها گرد و غبار و براده‌های چوبی روی آن را با یک دستمال پارچه ای و نرم پاکسازی کنید.
- مته‌ها را در محیط مناسب نگهداری کنید تا از زنگ زدگی و شکستن و تغییر حالت دادن مته‌ها جلوگیری کنید.
- اگر مته هار ا در یکجا نگهداری میکنید دقت کنید لبه‌های تیز مته‌ها باهم تماسی نداشته باشند و طول عمر زیادی داشته باشند.
سخن آخر
در این مقاله در مورد اور فرز صحبت کردیم و اطلاعات لازم را در اختیار شما قرار دادیم. اگر قصد خرید ابزار اور فرز دارید، برای خرید این دستگاه توصیه می‌کنیم از سایت ما نسبت به خرید اقدام کنید تا هم سریع‌تر به دستتان برسد و هم از اصالت جنسی که می‌خرید مطمئن باشید.
بدون دیدگاه